ثبت روزانه 40 هزار تقاضا برای دوگانه‌ سوز‌ کردن خودرو

از وقتی سهمیه‌بندی بنزین و الزام رانندگان به استفاده از کارت سوخت شخصی خودرو آغاز شده است، روزانه حدود 30 تا 40 هزار درخواست برای تبدیل خودروهای بنزین‌سوز به دوگانه‌سوز در کل کشور ثبت می‌شود. رئیس انجمن صنفی CNG و صنایع وابسته، با اعلام این خبر به جدیدترین حاشیه‌های طرح اصلاح قیمت بنزین اشاره کرد. باتوجه‌به حجم زیاد تقاضایی که طبیعتا پس از گرانی بنزین به‌عنوان تصمیمی جدی مصرف‌کنندگان اتخاذ می‌کنند، انتظار می‌رفت دولت زمینه را برای افزایش زیرساخت‌های این بخش فراهم کند؛ اما آن‌گونه که مطلعان خبر می‌دهند، به‌علت حجم بالای متقاضیان، توان کافی برای پوشش‌دهی تقاضا سخت می‌شود و خبر رسیده صف انتظار تا چهار ماه آینده نیز ثبت شده است. رئیس انجمن CNG و صنایع وابسته این زمان را تا دو ماه اعلام می‌کند؛ اما این گفته نیز گواه آن است که بسترسازی‌های کافی انجام نشده است و حتی فعالان این حوزه نیز مثل مردم، با افزایش قیمت بنزین و سهمیه‌بندی آن شگفت‌زده شده‌اند.

تغییر از بنزین به گاز

جواد نوفرستی، کارشناس اقتصاد انرژی، دراین‌زمینه می‌گوید:

گاز طبیعی فشرده (CNG) قبل از 24 آبان، روزانه 19 میلیون متر‌مکعب فروش داشت. میزان فروش گاز طبیعی در سومین روز سهمیه‌بندی به 22 میلیون متر‌مکعب رسید و احتمالا اکنون به 25 میلیون مترمکعب رسیده باشد. در محاسبه‌ای مشخص شد که با اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین و اصلاح قیمت آن، رقم فروش تا تابستان می‌تواند به 30 میلیون مترمکعب برسد؛ یعنی 11 میلیون لیتر از مصرف بنزین کم و به CNG اضافه می‌شود. هر لیتر بنزین معادل یک‌ مترمکعب CNG است. امکان‌پذیری احتمال کاهش مصرف بنزین تا 80 میلیون لیتر، به‌دلیل وجود CNG است. این بستر می‌تواند برای کاهش فروش بنزین کمک‌کننده باشد.

بی‌اطلاعی عجیب فعالان گاز طبیعی از زمان اجرای سهمیه‌بندی

نوفرستی می‌گوید هم‌اکنون 2،500 جایگاه CNG و 4 میلیون‌ و 500 هزار خودرو دوگانه‌سوز در کشور وجود دارد که نصف آن را حتی در سال 1386 نداشتیم:

اکنون بستری فراهم است که سوئیچ از بنزین به CNG را به‌ویژه در خودروهای پرکار مانند تاکسی فراهم می‌کند.

نوفرستی با نقد اطلاع‌‌ندادن به فعالان صنعت CNG برای آغاز اجرای سهمیه‌بندی و گرانی بنزین می‌افزاید:

اعلام آمادگی دراین‌زمینه به صنعت CNG هم داده نشد تا ظرفیت‌سازی‌های لازم را انجام دهد. تولیدکنندگان مخازن CNG و چیت CNG و دوگانه‌سوز‌کردن آن، روز جمعه 24 آبان از سهمیه‌بندی بنزین خبردار شدند؛ یعنی حتی ایده‌پردازان اجرای این طرح، به ذهنشان هم خطور نکرده بود به این تولیدکنندگان کمک کنند که تولید CNG را افزایش دهند.

به‌گفته‌ی این کارشناس حوزه‌ی انرژی، هم‌اکنون هر تماسی که برای دوگانه‌سوزکردن خودروهای CNG گرفته می‌شود، شرکت مربوطه وقت چهار ماه بعد را به مشتری می‌دهد؛ زیرا شرکت تولیدکننده CNG تولید کافی برای نیاز ایجادشده ندارد.

ورشکستگی با تصمیمی اشتباه

نوفرستی در ادامه می‌گوید:

صنعت CNG تماما از سوی بخش خصوصی با حدود دو میلیارد دلار در اواسط دهه 1380 رونق گرفت. تولیدکنندگان مخازن، چیت و کارگاه‌های تجهیز خودرو همگی از سوی بخش‌ خصوصی انجام می‌شود؛ با‌این‌حال در سال 1390، یعنی اواسط دولت دوم محمود احمدی‌نژاد، چون تقاضا به‌شدت به سمت CNG رفت، تصمیم اشتباهی گرفتند. در آن مقطع، نامه‌‌ی کتبی دراین‌زمینه از شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت دریافت کردیم که تأکید داشت توسعه‌ی CNG دیگر در سیاست‌های دولت نیست. به‌همین‌دلیل قیمت CNG را یک‌باره افزایش دادند و به بنزین نزدیک کردند؛ اتفاقی که در سال 1390 سبب شد تقریبا تمام سرمایه‌گذاران بخش خصوصی زیان هنگفتی ببینند و ورشکست شوند. همین موضوع باز در دو سال آخر دولت محمود احمدی‌نژاد و شش سال حسن روحانی هم تکرار شد.

نوفرستی ادامه می‌دهد:

بالاترین رکورد فروش CNG مربوط به سال‌های 1389 و 1390 در حدود 22 میلیون مترمکعب است. در این فاصله، مصرف بنزین 50 درصد رشد کرده است؛ اما مصرف‌ CNG نه‌تنها رشد نکرده، بلکه به 19 میلیون مترمکعب رسیده است. به‌همین‌راحتی نیز سرمایه‌گذاران بخش خصوصی بازنمی‌گردند. آن‌ها می‌ترسند دوباره سرمایه‌گذاری کنند و یک‌باره دولت نرخ CNG را به نرخ بنزین نزدیک کند. بنابراین آن‌ها از دولت تضمین می‌خواهند فاصله قیمتی CNG و بنزین را رعایت کند؛ زیرا این بدیهی بود تا سهمیه‌بندی بنزین آغاز شود، به‌سرعت مصرف به‌سمت CNG سوئیچ می‌شود و تقاضا برای دوگانه‌سوز‌کردن خودرو افزایش می‌یابد.

نوفرستی با بیان راهکارهایی که می‌توانست از سوی دولت انجام گیرد، اما مغفول ماند، تصریح می‌کند:

دولت می‌توانست دوباره جایگاه‌هایی را که برای CNG تعطیل شده‌اند، فعال کند و به تولیدکنندگان CNG و چیت آماده‌باش دهد که دیر یا زود در سه تا پنج ماه آینده،‌ سهمیه‌بندی صورت می‌گیرد؛ اما چنین نکرد و بزرگ‌ترین تولیدکننده‌ی CNG که 9 خط تولید مخزن دارد، هشت خط آن تعطیل بوده است. آیا این تولیدکننده نمی‌توانست اگر زودتر مطلع می‌شد از سه تا چهار ماه قبل تولید می‌کرد و درمقابل متقاضیان امروز CNG می‌توانستیم پاسخ فوری داشته باشیم؟ تولید چیت در قم، 130 کارگر داشته که اکنون به 30 کارگر آن را کاهش داده و برای ایران‌خودرو تولید قطعه می‌کرد. اکنون که نمی‌تواند ضربتی کارگران خود را افزایش دهد و به تولید بپردازد. چنین اقداماتی نیازمند سرمایه‌ در گردش است.

نوفرستی یادآور می‌شود:

هرچه از مصرف بنزین کم و به مصرف CNG اضافه شود، هم به‌نفع راننده است؛ زیرا هزینه سوخت او کم می‌شود و هم به‌نفع جامعه است؛ زیرا آلودگی هوا با CNG کمتر است و هم به‌نفع اقتصاد کشور و خود دولت است؛ زیرا هر لیتر بنزینی که به CNG تبدیل شود، می‌تواند برای صادرات کشور در نظر گرفته شده و به درآمد دولت و کشور افزوده شود.

‌جایگاه‌ها با 50 درصد ظرفیت کار می‌کنند

اردشیر دادرس، رئیس انجمن CNG و صنایع وابسته، با بیان اینکه جایگاه‌ها با 50 تا 60 درصد ظرفیت خود مشغول به کار هستند، می‌گوید:

درحقیقت در این حوزه مشکلی نداریم.

دادرس با اشاره به اقتصادی‌بودن خودروهای دوگانه‌سوز می‌افزاید:

دولت باید راهکارهای تشویقی و انگیزشی ارائه دهد تا صاحبان خودرو به دوگانه‌سوزکردن خودروهای خود ترغیب شوند. در کنار آن، درنظرگرفتن بسته حمایتی ضروری است تا همه متقاضیان به‌ویژه در کلان‌شهرها، دسترسی کافی به آن داشته باشند.

‌کارت سوخت گاز راه‌اندازی می‌شود؟

دادرس با اشاره به پیشنهاد راه‌اندازی کارت سوخت گاز تشریح می‌کند:

پیشنهاد دادیم کارت سوخت گاز را به همان میزان سهمیه‌ای که برای خودروها تعیین کرده‌اند، 10 درصد از درآمد حاصل از افزایش نرخ بنزین را به کارت اعتباری گاز اختصاص دهند و در این بسته حمایتی، در 15 روز دوم‌ ماه که سهمیه کارت سوخت بنزین افراد به اتمام می‌رسد، آن‌ها بتوانند از گاز استفاده کنند.

‌چرایی کارت سوخت گاز؟

دادرس بر ضرورت رایگان‌بودن کارت سوخت تأکید کرد و افزود:

چنین اقدامی سبب می‌شود افراد به استفاده از گاز به‌جای بنزین ترغیب شوند. این طرح از سوی انجمن به دولت و مجلس پیشنهاد شده است و باید دید در ستاد هدفمندی یارانه‌ها تا چه اندازه از آن بهره گرفته می‌شود.

رئیس انجمن صنفی CNG و صنایع وابسته با اشاره به مزایای استفاده از کارت اعتباری گاز، تصریح می‌کند:

دولت با این بسته حمایتی می‌تواند از مصرف بیشتر بنزین جلوگیری کند. در کنار آن، آلودگی هوا کم می‌شود. همچنین به‌جای یارانه نقدی، کالای گاز در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد و از سویی به ازای هر میزان بنزینی که صرفه‌جویی می‌شود، دولت می‌تواند بنزین ذخیره‌شده را صادر و برای خود و کشور درآمدزایی ایجاد کند.

دادرس با اشاره به اینکه در کشور چهار کارخانه بزرگ ساخت مخزن داریم، می‌گوید:

به‌تازگی مخازن کامپوزین نیز به‌عنوان نسل چهارم مخازن در ایران تولید می‌شود. موضوع اصلی بر سر کارگاه‌های تبدیل و تست است که اتاق اصناف و اتحادیه روی آن کار می‌کند تا بتواند جواب‌گوی متقاضیان باشد.

دادرس با بیان اینکه پس از اجرایی‌شدن سهمیه‌بندی بنزین، استقبال قابل‌توجهی از دوگانه‌سوزشدن خودروها صورت گرفت، می‌افزاید:

در تلاش هستیم با بسترسازی‌ بتوانیم رسیدگی بهتری به متقاضیان داشته باشیم و به روند دوگانه‌سوزکردن خودروها سرعت بخشیم.

‌متقاضیان در صف انتظار

دادرس با بیان اینکه روزانه 30 تا 40 هزار تقاضا برای دوگانه‌سوزشدن خودروها در کشور ثبت می‌شود، تصریح می‌کند:

هم‌اکنون نوبت‌دهی ازطریق سایت دوگانه‌سوزکردن خودروها ادامه دارد و افراد زیادی در صف انتظار قرار دارند که امید می‌رود این ماه و ماه‌ آینده نوبت‌دهی آن‌ها صورت پذیرد و کمتر از دو ماه، تبدیل خودروهای بنزینی به دوگانه‌سوز انجام شود.